Κωνσταντίνος Π. Καβάφης

   Ο Κωνσταντίνος Καβάφης (1863 - 1933) είναι ένας από 

τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές της σύγχρονης 

εποχής. Γεννήθηκε και έζησε στην Αλεξάνδρεια και σε 

ποιήματά του μιλά για αυτήν, γι' αυτό και αναφέρεται 

συχνά ως «ο Αλεξανδρινός». Εργάστηκε ως 

δημοσιογράφος και δημόσιος υπάλληλος. Δημοσίευσε 154 

ποιήματα, ενώ δεκάδες άλλα παρέμειναν ως προσχέδια. Το 

σημαντικότερο έργο του το δημιούργησε μετά την ηλικία 

των 40 ετών.

 Ήταν το ένατο παιδί του Πέτρου-Ιωάννη 

Καβάφη, μεγαλέμπορου βαμβακιού. Η μητέρα του, 

Xαρίκλεια Φωτιάδη, ανήκε σε παλιά Φαναριώτικη 

οικογένεια της Κωνσταντινούπολης. Και τα δυο αυτά 

στοιχεία, η εμπορική ιδιότητα του πατέρα και η αρχοντιά 

της μητέρας συντέλεσαν σημαντικά στη διαμόρφωση του 

χαρακτήρα του ποιητή.

   Μετά το θάνατο του πατέρα του και την σταδιακή διάλυση 

της οικογενειακής επιχείρησης, η οικογένεια 

εγκαταστάθηκε στην Αγγλία όπου έμεινε μέχρι το 1876. 

Στην Αλεξάνδρεια ο Kαβάφης διδάχτηκε Αγγλικά, Γαλλικά 

και Ελληνικά με οικοδιδάσκαλο και συμπλήρωσε τη 

μόρφωσή του για ένα-δύο χρόνια στο Ελληνικό 

Εκπαιδευτήριο της Αλεξάνδρειας. Έζησε επίσης για τρία 

χρόνια, που ήταν τα κρισιμότερα στην ψυχοδιανοητική του 

διαμόρφωση, στην Κωνσταντινούπολη (1882-84).

   Το 1897 ταξίδεψε στο Παρίσι και το 1903 στην Αθήνα, 

χωρίς από τότε να μετακινηθεί από την Αλεξάνδρεια για 

τριάντα ολόκληρα χρόνια. Ύστερα από περιστασιακές 

απασχολήσεις σε χρηματιστηριακές επιχειρήσεις, 

αποφάσισε να γίνει δημόσιος υπάλληλος και διορίστηκε σε 

ηλικία 59 χρονών στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων το 1922.

   
   Από το 1886 άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα επηρεασμένα 

από τους Αθηναίους ρομαντικούς ποιητές, χωρίς να τον έχει 

επηρεάσει καθόλου η στροφή της γενιάς του 80. Από το 

1891, όταν εκδίδει σε αυτοτελές φυλλάδιο το 

ποίημα Κτίσται, και ιδίως το 1896, όταν γράφει τα Τείχη,το 

πρώτο αναγνωρισμένο, εμφανίζονται τα χαρακτηριστικά 

των ώριμων ποιημάτων του.

   Σήμερα η ποίησή του όχι μόνο έχει επικρατήσει στην 

Ελλάδα. αλλά και κατέλαβε μία εξέχουσα θέση στην όλη 

ευρωπαϊκή ποίηση, ύστερα από τις μεταφράσεις των 

ποιημάτων του αρχικά στα Γαλλικά, Αγγλικά, Γερμανικά 

και κατόπιν σε πολλές άλλες γλώσσες.

   Το 1935 κυκλοφόρησε στην Αθήνα, με επιμέλεια της Ρίκας 

Σεγκοπούλου, η πρώτη πλήρης έκδοση των 

(154) Ποιημάτων του, που εξαντλήθηκε αμέσως. Δύο ακόμη 

ανατυπώσεις έγιναν μετά το 1948.

   Ο ποιητής επεξεργαζόταν επίμονα κάθε στίχο, κάποτε για 

χρόνια ολόκληρα, προτού τον δώσει στην δημοσιότητα. Σε 

αρκετές από τις εκδόσεις του υπάρχουν διορθώσεις από το 

χέρι του και συχνά όταν επεξεργαζόταν ξανά τα ποιήματά 

του τα τύπωνε διορθωμένα.

Η γλώσσα και η στιχουργική μορφή των ποιημάτων του 

Καβάφη ήταν ιδιόρρυθμες και πρωτοποριακές για την 

εποχή. Τα βασικά χαρακτηριστικά τους είναι:

• ιδιότυπη γλώσσα, μείγμα καθαρεύουσας και δημοτικής, με ιδιωματικά στοιχεία της Κωνσταντινούπολης
• εξαιρετικά λιτός λόγος, με ελάχιστα επίθετα (όσα υπάρχουν έχουν πάντα ιδιαίτερη σημασία, δεν είναι ποτέ συμβατικά, κοσμητικά επίθετα)
• ουδέτερη γλώσσα, σχεδόν πεζολογική, μακριά από τις ποιητικές συμβάσεις της εποχής. Η γλώσσα δεν αποκαλύπτει τα συναισθήματα
• εξαιρετικά σύντομα ποιήματα
• ιαμβικός ρυθμός αλλά τόσο επεξεργασμένος που συχνά είναι δύσκολο να διακριθεί
• σχεδόν ολοκληρωτική απουσία ομοιοκαταληξίας
• ιδιαίτερη σημασία στα σημεία στίξης: παίζουν ρόλο για το νόημα (πχ ειρωνεία) ή λειτουργούν ως οδηγίες απαγγελίας (πχ χαμήλωμα του τόνου της φωνής στις παρενθέσεις).

Επιγραφή έξω από το σπίτι του ποιητή

Οδός Κ.Π. Καβάφη, Αλεξάνδρεια

αρχική πηγή εδώ!

Η παρακάτω παρουσίαση έγινε από μαθήτρια της Στ' τάξης!