29.11.24

Γιώργος Σεφέρης



   Ο Γιώργος Σεφέρης (1900 – 1971) είναι ένας από τους 

σημαντικότερους Έλληνες ποιητές και εκ των δύο 

μοναδικών βραβευμένων με το Νόμπελ 

Λογοτεχνίας Ελλήνων, μαζί με τον Οδυσσέα Ελύτη.






   Ο Γεώργιος Σεφεριάδης, όπως ήταν το πραγματικό του 
όνομα, γεννήθηκε στις 29 Φεβρουαρίου του 1900 στη 
Σμύρνη. Ήταν το μεγαλύτερο παιδί του Στυλιανού 
Σεφεριάδη (1873-1951) - δικηγόρου, σημαντικού 
κοινωνικού παράγοντα της Σμύρνης και ανθρώπου με 
λογοτεχνικές ανησυχίες - και της Δέσποινας Τενεκίδη με 
καταγωγή από τη Νάξο. 
   

   Ο Σεφέρης ξεκίνησε τις εγκύκλιες σπουδές του το 1906 
στη Σμύρνη και τις ολοκλήρωσε το 1918 στην Αθήνα, όπου 
είχε εγκατασταθεί η οικογένειά του από το 1914. Στη 
συνέχεια γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου 
της Σορβόνης, από την οποία αποφοίτησε με διδακτορικό 
το 1924. Τα χρόνια παραμονής του στο Παρίσι ήταν 
καθοριστικά για τη διαμόρφωση της ποιητικής του 
φυσιογνωμίας. Ήταν η εποχή που το κίνημα του 
μοντερνισμού βρισκόταν στην ακμή του.




   Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα διορίστηκε 
υπάλληλος του Υπουργείου Εξωτερικών (1926), αρχίζοντας 
έτσι μια λαμπρή καριέρα στο διπλωματικό σώμα, που 
κορυφώθηκε το 1957, με την τοποθέτησή του ως πρεσβευτή 
της Ελλάδας στη Μεγάλη Βρετανία. Παρέμεινε στο Λονδίνο 
έως το 1962, οπότε και συνταξιοδοτήθηκε. 





Η καθιέρωση του Σεφέρη ως μείζονος ποιητή έγινε το 1935, 
με την ποιητική συλλογή Μυθιστόρημα. Σ’ αυτό το έργο 
βλέπουμε πλήρως διαμορφωμένα τα σύμβολα που 
συνθέτουν την ποιητική μυθολογία του Σεφέρη: το 
«ταξίδι», οι «πέτρες», τα «μάρμαρα», τα «αγάλματα», η 
«θάλασσα», ο «Οδυσσέας» κ.ά.




Εκτός από το πλούσιο ποιητικό έργο του, ο Σεφέρης 
διακρίθηκε και στον δοκιμιακό λόγο, με μία σειρά 
ρηξικέλευθων κριτικών δοκιμίων, στα οποία τόνισε τη 
σημασία της ελληνικής παράδοσης και ανέδειξε το έργο 
περιθωριακών μορφών της, όπως του Γιάννη Μακρυγιάννη 
και του Θεόφιλου. Το μεταφραστικό του έργο είναι μικρό 
σε ποσότητα, αλλά σημαντικό. Μετέφρασε δύο έργα του 
αμερικανού ποιητή Τ.Σ. Έλιοτ (Έρημη Χώρα και Φονικό 
στην Εκκλησιά), ενώ μετέφερε στη νέα ελληνική δύο έργα 
της Βίβλου (Άσμα Ασμάτων και Αποκάλυψη του Ιωάννη). 



Από τη δεκαετία του '50 το έργο του Σεφέρη μεταφράστηκε 
και εκτιμήθηκε στο εξωτερικό. Συνεπεία αυτού ήταν η 
βράβευσή του με το Νόμπελ Λογοτεχνίας τον Δεκέμβριο του 
1963, «για το υπέροχο λυρικό ύφος του, που είναι 
εμπνευσμένο από ένα βαθύ αίσθημα για το ελληνικό 
πολιτιστικό ιδεώδες», όπως αναφέρεται στο σκεπτικό της 
Σουηδικής Ακαδημίας.





Κατά τη διάρκεια της επτάχρονης δικτατορίας, έσπασε τη 
σιωπή του στις 28 Μαρτίου του 1969 και στηλίτευσε τη 
χούντα με την περίφημη δήλωσή του στο ραδιόφωνο του 
BBC. «Είναι μια κατάσταση υποχρεωτικής νάρκης, όπου 
όσες πνευματικές αξίες κατορθώσαμε να κρατήσουμε 
ζωντανές, με πόνους και με κόπους, πάνε κι αυτές να 
καταποντισθούν μέσα στα ελώδη στεκάμενα νερά» τόνισε 
μεταξύ άλλων.

Στις αρχές Αυγούστου του 1971 ο Γιώργος Σεφέρης 

εισάγεται στον Ευαγγελισμό και εγχειρίζεται. Θα πεθάνει 

από μετεγχειρητικές επιπλοκές τα ξημερώματα της 20ης 

Σεπτεμβρίου του 1971. Η κηδεία του, δύο ημέρες αργότερα, 

θα είναι πάνδημη και θα λάβει αντιδικτατορικό χαρακτήρα. 

Στη νεκρώσιμη πομπή προς το Α' Νεκροταφείο, μπροστά 

στην Πύλη του Αδριανού, το πλήθος σταματά την 

κυκλοφορία και αρχίζει να τραγουδά το απαγορευμένο 

τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη σε στίχους Σεφέρη 

Άρνηση (Στο περιγιάλι το κρυφό, όπως είναι πιο γνωστό). 

Στις 23 Σεπτεμβρίου, δημοσιεύεται στην εφημερίδα Το 

Βήματο τελευταίο ποίημα του Γιώργου Σεφέρη Επί 

Ασπαλάθων, που έγραψε στις 31 Μαρτίου 1971 και 

αποτελεί μία ακόμη καταγγελία κατά της δικτατορίας.





αρχική πηγή εδώ!

27.11.24

Αφιέρωμα στους Ολυμπιακούς Αγώνες από τους μαθητές της Δ' τάξης!

 Οι μαθητές της Δ' τάξης αφού συζήτησαν για την ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, την αξία τους και τα ιδανικά που αντιπροσωπεύουν, βρήκαν πληροφορίες για τους αγαπημένους τους αθλητές που έχουν λάβει μέρος σε αυτούς και τις κατέγραψαν στα Αγγλικά! 
























Η Ε' τάξη είναι οι ... μάγοι των Αγγλικών!

 Οι μαθητές της Ε΄τάξης έκαναν ένα υπέροχο αφιέρωμα στον αγαπημένο ήρωα, τον ξακουστό Harry Potter! 

Έφτιαξαν καταπληκτικά ραβδιά, μαγικά φίλτρα, ζωγραφιές, κάρτες και κολλάζ!

Εμπρός! Φυγάμε για την πλατφόρμα 9 3/4!!!














22.11.24

Νίκος Γκάτσος


   Ο Νίκος Γκάτσος (8 Δεκεμβρίου 1911 - 12 Μαΐου 1992), σπουδαίος ποιητής και μεταφραστής,  γεννήθηκε στην Ασέα Αρκαδίας. 
   Τέλειωσε το Δημοτικό στην Ασέα και το Γυμνάσιο στην κοντινή Τρίπολη, όπου γνώρισε τα λογοτεχνικά βιβλία, τις μεθόδους αυτοδιδασκαλίας ξένων γλωσσών, το θέατρο και τον κινηματογράφο. Έτσι, όταν το 1930 μετέβη στην Αθήνα για να εγγραφεί στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (διέκοψε μετά το δεύτερο έτος), ήξερε αρκετά καλά Αγγλικά και Γαλλικά, είχε μελετήσει τον Παλαμά, τον Σολωμό και το δημοτικό τραγούδι και παρακολουθούσε τις νεωτεριστικές τάσεις στην ποίηση της Ευρώπης.


   Στην Αθήνα εγκαταστάθηκε με τη μητέρα του και την αδερφή του και άρχισε να έρχεται σε επαφή με τους λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής. Πρωτοδημοσίευσε ποιήματά του, μικρά σε έκταση και με κλασικό ύφος, στα περιοδικά «Νέα Εστία» (1931-32) και «Ρυθμός» (1933). Την ίδια περίοδο δημοσίευσε κριτικά σημειώματα στα περιοδικά «Μακεδονικές Ημέρες», «Ρυθμός» και «Τα Νέα Γράμματα», ενώ αργότερα συνεργάστηκε με τα «Καλλιτεχνικά Νέα» και τα «Φιλολογικά Χρονικά». Καθοριστική υπήρξε η γνωριμία του με τον Οδυσσέα Ελύτη το 1936. Συνδέθηκε με το ρεύμα του ελληνικού υπερρεαλισμού.

Οδυσσέας Ελύτης , Νίκος Γκάτσος

   Το μοναδικό βιβλίο που εξέδωσε όσο ζούσε είναι η ποιητική σύνθεση «Αμοργός» (Αετός, 1943), η οποία θεωρείται κορυφαία δημιουργία του ελληνικού υπερρεαλισμού με επίδραση στους νεότερους ποιητές, σημαδεύοντας την σύγχρονη ελληνική ποίηση. Έκτοτε δημοσίευσε τρία ακόμη ποιήματα: το «Ελεγείο» (1946, περ. Φιλολογικά Χρονικά) και το «Ο ιππότης κι ο θάνατος» (1947, περ. Μικρό Τετράδιο), που από το 1969 και μετά περιέχονται στο βιβλίο «Αμοργός», και το «Τραγούδι του παλιού καιρού» (1963, περ. Ο Ταχυδρόμος), αφιερωμένο στον Γιώργο Σεφέρη.


   Ο Γκάτσος ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη μετάφραση θεατρικών έργων, κυρίως για λογαριασμό του Εθνικού Θεάτρου, του Θεάτρου Τέχνης και του Λαϊκού Θεάτρου. Αφορμή υπήρξε το έργο «Ματωμένος γάμος» του Ισπανού ποιητή Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, που το μετέφρασε το 1943, εκδόθηκε από τον Ίκαρο το 1945 και ανέβηκε από τον Κάρολο Κουν στο Θέατρο Τέχνης το 1948. 

   Η μεγάλη συνεισφορά του Γκάτσου, ωστόσο, είναι στο τραγούδι ως στιχουργού. Έφερε την ποίηση στον στίχο και κατάφερε να δώσει, κυρίως μέσω της συνεργασίας του με τον Μάνο Χατζιδάκι, τον κανόνα του ποιητικού τραγουδιού.  Γράφοντας συνήθως πάνω στη μελωδία, με πρώτο το «Χάρτινο το φεγγαράκι», μίλησαν στις καρδιές του κόσμου πολλά μεμονωμένα τραγούδια του. Το σύνολο του στιχουργικού του έργου βρίσκεται συγκεντρωμένο στον τόμο «Όλα τα τραγούδια» (εκδ. Πατάκη, 1999).

Νίκος Γκάτσος, Μάνος Χατζιδάκις

   Ποιήματα και στίχοι του έχουν μεταφραστεί στα Αγγλικά, Γαλλικά, Δανέζικα, Ισπανικά, Ιταλικά, Καταλανικά, Κορεατικά, Σουηδικά, Τουρκικά, Φινλανδικά.
   Το 1987 τιμήθηκε με το Βραβείο του Δήμου Αθηναίων για το σύνολο του έργου του, ενώ το 1991 του απονεμήθηκε ο τίτλος του Αντεπιστέλλοντος Μέλους της Βασιλικής Ακαδημίας Καλών Γραμμάτων της Βαρκελώνης για τη συμβολή του στη διάδοση της ισπανικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα.

Αρχική πηγή εδώ!

11.11.24

Έλεν Κέλερ, το «θαύμα θέλησης»

” Τα καλύτερα και πιο όμορφα πράγματα στον κόσμο δεν μπορεί να τα δει ή να τα αγγίξει κανείς...

 Πρέπει να τα αισθανθείς με την καρδιά.”
 

 
 
 Οταν ήταν 19 μηνών, η Ελεν Ανταμς Κέλερ προσβλήθηκε από μια ασθένεια που την άφησε τυφλή και κωφάλαλη. Στα έξι της χρόνια την εξέτασε ο Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ και την έστειλε σε μια δασκάλα από το Ιδρυμα Perkins της Βοστώνης, ονόματι Ανν Σάλιβαν Μέισι. Μέσα σε λίγους μήνες η μικρή Ελεν είχε μάθει να ψηλαφεί αντικείμενα και να τα συνδέει με λέξεις, τις οποίες σχημάτιζε γράφοντας πάνω στην παλάμη της. Η Σάλιβαν, αξιοθαύμαστη δασκάλα, πέτυχε να αποκαταστήσει την επαφή του μικρού κοριτσιού με τον κόσμο.



  Το καλοκαίρι του 1887 η Σάλιβαν πήρε τη μαθήτρια και την έβγαλε από το σπίτι. Την πήγε στο πλυσταριό.


Από την αυτοβιογραφία της Κέλλερ:

«Κάποιος έβγαζε νερό και η δασκάλα μου έβαλε το χέρι μου κάτω από τη βρύση. Καθώς το δροσερό νερό έπεφτε στο ένα μου χέρι, σχημάτισε στο άλλο τη λέξη «νερό», πρώτα αργά, μετά γρήγορα.
Στεκόμουνα ήσυχη, με όλη μου την προσοχή στραμμένη στις κινήσεις των δακτύλων της. Ξάφνου αισθάνθηκα μια σκοτισμένη ανάμνηση κάτι ξεχασμένου –το ρίγος μιας σκέψης που ξαναγύριζε... Και κάπως έτσι μου αποκαλύφτηκε το μυστήριο της γλώσσας. Τότε κατάλαβα ότι «ν-ε-ρ-ό» σήμαινε το θαυμάσιο δροσερό «κάτι» που έτρεχε πάνω στο χέρι μου.
Αυτή η ζωντανή λέξη ξύπνησε την ψυχή μου, της έδωσε φως, ελπίδα, χαρά.. την έκανε ελεύθερη!»
 Ενθουσιασμένη έμαθε μέσα σε μία ημέρα 30 νέες λέξεις, που έγιναν σύντομα εκατοντάδες και τις οποίες σταδιακά κατάφερε να συνδυάζει σε απλές προτάσεις. Γρήγορα η φιλομαθής Έλεν έμαθε να γράφει σε ειδική γραφομηχανή και να διαβάζει κείμενα σε αλφάβητο μπράιγ.

   Το 1888 το αχώριστο δίδυμο μετακόμισε στη Βοστώνη, όπου το παιδί-θαύμα φοίτησε στη Σχολή Πέρκινς. 



  Δεν μπορούσε όμως να μιλήσει, πράγμα που κατάφερε για πρώτη φορά σε ηλικία εννέα ετών, με τη βοήθεια ειδικευμένης δασκάλας η οποία τοποθετούσε  το χέρι της Ελεν πάνω στα χείλη της την ώρα που πρόφερε τις λέξεις, μέσα στο στόμα της για να μάθει να τοποθετεί σωστά τη γλώσσα της και πάνω στον λαιμό της για να νιώθει τις διαφορετικές δονήσεις του.  Σταδιακά η Κέλερ έμαθε να διαβάζει τα χείλη των άλλων ακουμπώντας το χέρι της πάνω στο στόμα τους και άρχισε δειλά δειλά να μιλάει, στην αρχή ακατάληπτα,αργότερα εντυπωσιακά καλά.

Η Ελεν Κέλερ ψηλαφεί το πρόσωπο της δημοσιογράφου Φίλις Μπατέλ, κατά τη διάρκεια συνέντευξης, την 21η Ιουνίου 1955


   Η Κέλερ άρχισε περιοδείες και διαλέξεις ανά τον κόσμο επισκέφθηκε περισσότερες από 35 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα με σκοπό τη συλλογή χρημάτων και την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης στα προβλήματα των ατόμων     
 με  ειδικές ανάγκες, σε θέματα ρατσισμού και φεμινισμού.




  Τα τελευταία χρόνια της ζωής της αποσύρθηκε από τη δημόσια ζωή.
Πέθανε ήσυχα στη διάρκεια της απογευματινής σιέστας στο Γουέστπορτ
του Κονέκτικατ, την 1η Ιουνίου 1968, λίγες ημέρες
προτού γιορτάσει τα 88α γενέθλιά της. 


Με τον Μαρκ Τουαίην