5.3.12

Όχι βία στα σχολεία

«Οταν χτυπούν ένα παιδί κάθε μέρα, του χαλούν τα πράγματα, δεν το αφήνουν ήσυχο, το κοροϊδεύουν, το ενοχλούν και το παιδί τότε δεν νιώθει καλά, μετά δεν έχει θάρρος και δεν μπορεί να το ξεπεράσει». Μόνο τα ίδια τα παιδιά μπορούν να δώσουν με τη μεγαλύτερη ακρίβεια το νόημα της λέξης bullying.



Τι είναι σχολική βία;
Πολλοί φαντάζονται ότι η σχολική βία έχει να κάνει μόνο με την άσκηση σωματικής βίας. Λαμβάνει όμως ποικίλες μορφές και δεν υπάρχει ένας καθολικός ορισμός της. 
Εμφανίζεται κυρίως, με τη μορφή του σχολικού εκφοβισμού (bullying), ο οποίος περιλαμβάνει τη λεκτική, τη σωματική, την ψυχολογική, τη σεξουαλική παρενόχληση, καθώς και το βανδαλισμό. Αποτελεί εσκεμμένη πράξη, που αποσκοπεί στην πρόκληση σωματικού ή ψυχικού πόνου και στην υποταγή του θύματος.

Σωματική βία. Έχει να κάνει με ξυλοδαρμό, σπρωξίματα, χαστούκια ή και γρονθοκοπήματα. Είναι ίσως οι πιο έντονες και προφανείς μορφές άσκησης βίας.
Λεκτική βία. Εδώ έχει να κάνει με κοροϊδία, βρισιές, σαρκασμό, χειρονομίες, συκοφαντίες, γελοιοποίηση, απειλές. Οι υποτιμητικές αυτές  εκφράσεις είναι συχνές στα παιδιά και αν ο αποδέκτης του χαρακτηρισμού είναι ηπιου χαρακτήρα, αυτή η συμπεριφορά θα έχει σαν αποτέλεσμα να κλεισθεί στον εαυτό του και να απομονωθεί. Αν όμως είναι ένα παιδί που είναι δυναμικό πιθανόν να έχουμε μια έντονη εκδήλωση βίας. Είναι γνωστό ότι πολλοί μαθητές σε αυτές τις ηλικίες δείχνουν μια επιθετική συμπεριφορά κυρίως προσπαθώντας να επιβληθούν. Αυτό συνήθως καταλήγει σε καβγάδες. Πολλές φορές το παιδί που έχει δεχτεί τη φραστική επίθεση και έχει αντιδράσει βίαια αντιμετωπίζεται με τον ίδιο τρόπο όπως το παιδί που ξεκίνησε. 
Ψυχολογική βία. Εδώ έχουμε συνδυασμό των παραπάνω, με αποτέλεσμα ο μαθητής που είναι αποδέκτης των παραπάνω, να έχει μια έντονη πίεση. Να μη θέλει να πάει στο σχολείο, να μη τολμάει να μιλήσει, να μην έχει το θάρρος της γνώμης του. 
Ηλεκτρονικό εκφοβισμός (Cyber Bullying).  Μόρφή αυτής της βίας μπορεί να αποτελέσουν κακόβουλα sms, κλήσεις, e-mail, chat με απειλητικό περιεχόμενο, αναρτήσεις υβριστικών φωτογραφιών και βίντεο προς το πρόσωπο κάποιου μαθητή. 


Ποιος μπορεί να είναι το "θύμα"; Συνήθως θύματα γίνονται μαθητές με κάποια αδυναμία, σωματική, εμφανισιακή, με κάτι για να δώσει αφορμή και λαβή σε σχόλια. Ένα παρατσούκλι, που υπερτονίζει αυτό το χαρακτηριστικό μπορει να θεωρηθεί άσκηση ψυχολογικής βίας.
Ο χώρος μπορεί να είναι παντού μέσα στο σχολείο αλλά και έξω από αυτό. Συνήθως όχι σε πολύ φανερούς χώρους χωρις και να αποκλείεται. 
Ο στιγματισμός επίσης είναι μια μορφή βίας. Το να χαρακτηρισθεί ένας μαθητής με κάποιο τρόπο που να τον ακολουθεί στο σχολείο είναι και αυτός μια μορφή άσκησης βίας.

Ποιοι είναι οι λόγοι; Οι λόγοι που οδηγούν στην άσκηση βίας είναι πολλοί και διαφέρουν ανάλογα με το άτομο. Ορισμένοι παράγοντες είναι τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, η ελλιπής καλλιέργεια, οι βίαιες συμπεριφορές που ενισχύονται από το περιβάλλον, οι ελλιπώς αναπτυγμένες επικοινωνιακές ικανότητες, η ανεπαρκής γονική υποστήριξη και επιρροή, οι άδικες τιμωρίες και η κακοποίηση των παιδιών και η επιρροή των μέσων μαζικής ενημέρωσης και οι κοινωνικές νόρμες. 

Η στάση και η συμπεριφορά των παραβατικών μαθητών αποτελεί μικρογραφία του οικογενειακού, σχολικού και κοινωνικού περιβάλλοντος. Συνεπώς, η πρόληψη πρέπει να στηρίζεται στην  υιοθέτηση διδακτικών μεθόδων που προάγουν την πειθαρχία, παράλληλα με την αίσθηση της δικαιοσύνης. Οι πειθαναγκαστικοί μέθοδοι, οι άδικες τιμωρίες, η πριμοδότηση ορισμένων μαθητών δημιουργούν αρνητικά πρότυπα, που αναπαράγουν τη βία.

Πώς αντιμετωπίζεται; Στοιχεία, όπως η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης μέσω της επιβράβευσης και της αναγνώρισης, η συνεργασία και η παρώθηση ενισχύουν την απόκτηση νέων δεξιοτήτων και διδάσκουν στους μαθητές την ορθή διεκδίκηση των επιδιώξεών τους. Η συμμετοχή και η ενεργός δράση των μαθητών σε κοινωνικά επιθυμητές δραστηριότητες, εκτονώνει την ενέργεια και παράλληλα τους εξοπλίζει με δεξιότητες που θα αποδειχθούν χρήσιμες στην κοινωνική τους προσαρμογή.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου