14.6.18

Επίσκεψη στη μονή Δαφνίου!



Στις παρυφές του άλσους Χαϊδαρίου, αριστερά της Ιεράς Οδού, που εξακολουθεί από την αρχαιότητα να οδηγεί από την Αθήνα στην Ελευσίνα, βρίσκεται το οχυρωμένο μοναστήρι του Δαφνιού.

Η μονή ιδρύθηκε τον 6ο αιώνα πάνω στα ερείπια του ναού του Δαφναίου Απόλλωνα ο οποίος είχε καταστραφεί από τους Γότθους το 395. Κάποιοι κίονες ιωνικού ρυθμού του αρχαίου ναού χρησιμοποιήθηκαν και πάλι. Σήμερα έχει διασωθεί μόνο ένας, ενώ οι υπόλοιποι μεταφέρθηκαν στο Λονδίνο από τον Λόρδο Έλγιν.



Η ονομασία της μονής έχει συνδεθεί με το αρχαίο Ιερό του Δαφναίου Απόλλωνα, πάνω στο οποίο θεωρείται ότι έχει κτιστεί. Υπάρχουν όμως και άλλες εκδοχές. Μία από αυτές αναφέρει ότι πήρε το όνομά της από το πλήθος των δαφνών που υπήρχαν στην περιοχή και ίσως αυτός ήταν και ο λόγος ίδρυσης του αρχαίου Ιερού.

Μία άλλη εκδοχή την συσχετίζει με την Παναγία της Δάφνης στην Κωνσταντινούπολη. Μία παράδοση, την οποία διηγήθηκε η ηλικιωμένη μοναχή Μάρθα γύρω στο 1870 στον Γεώργιο Λαμπάκη, αναφέρει ότι η ονομασία καθώς και η ίδρυση του Δαφνίου σχετίζονται με τη βασιλοπούλα Δάφνη. Θρύλος της εποχής αναφέρει ότι η Δάφνη ναυάγησε στη θάλασσα του Σκαραμαγκά, αλλά διασώθηκε μαζί με δώδεκα βαρέλια γεμάτα φλουριά. Για να ευχαριστήσει την Παναγία, έχτισε προς τιμήν της το μοναστήρι και όσα φλουριά περίσσεψαν τα έθαψε σε επτά πιθάρια στον περίβολο της μονής.

Η μονή Δαφνίου θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά βυζαντινά μνημεία, λόγω των λαμπρών ψηφιδωτών που κοσμούν τους τοίχους του καθολικού της. Πολλά από αυτά διατηρούνται μέχρι σήμερα, παρά τις ζημιές τόσο από σεισμούς όσο και από εργασίες που προκάλεσαν πολλές αλλοιώσεις. Οι αρχαιολόγοι, με τη βοήθεια των περιγραφών των περιηγητών, έχουν κατορθώσει να αποκαταστήσουν την εικόνα που είχε η ψηφιδωτή διακόσμηση του καθολικού της μονής Δαφνίου στις τελευταίες δεκαετίες του 11ου αιώνα.









Κατά την μεταβυζαντινή περίοδο η μονή αποδόθηκε στους ορθόδοξους μοναχούς και φιλοτεχνήθηκαν οι αποσπασματικά σωζόμενες τοιχογραφίες στον κυρίως ναό που απεικονίζουν την Δέηση, την Θυσία του Αβραάμ, ολόσωμους αγίους, ιεράρχες και διακοσμητικά θέματα (17ος και 18ος αι.).

Μετά το 18ο αι. η μονή παρακμάζει σταδιακά διότι υφίσταται συχνά ληστρικές επιδρομές. Στον 19ο αι. για μικρό χρονικό διάστημα (1883-1885) στο μοναστήρι στεγάστηκε το Δημόσιο Ψυχιατρείο.

Αποψη της μονής Δαφνίου από τα νοτιοανατολικά, γκραβούρα του 19ου αιώνα

Οι εργασίες στερέωσης και αποκατάστασης του συγκροτήματος και συντήρησης του ψηφιδωτού διακόσμου του καθολικού άρχισαν από τα τέλη του 19ου αιώνα και συνεχίζονται κατά διαστήματα μέχρι σήμερα από την Αρχαιολογική Εταιρεία αρχικά και σε συνέχεια την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Οι εργασίες συνολικής αποκατάστασης της μονής εντατικοποιήθηκαν μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1999. Για το λόγο αυτό ο χώρος δεν ήταν επισκέψιμος μέχρι την άνοιξη του 2007. 

Το μνημείο περιλαμβάνεται στον Παγκόσμιο Κατάλογο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.


Η Ε' τάξη του σχολείου μας επισκέφθηκε τη μονή Δαφνίου και θαύμασε από κοντά τα υπέροχα ψηφιδωτά!











Αρχική πηγή εδώ κι εδώ!


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου